ERBİL (AA) - BEKIR AYDOĞAN/HEMIN HUSSEIN - Irak Kürt Bölgesel Yönetimi’nde (IKBY) Kürdistan Demokrat Partisi (KDP) ve Kürdistan Yurtseverler Birliği (KYB) arasında yeni hükümet kurulum müzakereleri hızlanırken, muhalefetteki partiler hükümete katılmayacağını belirtiyor.
IKBY’de 2 yıl gecikmeli gerçekleşen 20 Ekim’deki milletvekili seçimlerinde KDP ve KYB birinci ve ikinciliği korurken, muhalefetteki Yeni Nesil Hareketi ise üçüncü oldu.
6 yıl aradan sonra yapılan seçimlerde 100 sandalyeli Mecliste hiçbir siyasi parti tek başına çoğunluğu sağlayamadığı için koalisyon hükümetinin kurulması gerekiyor.
Seçimlerin üzerinden geçen 3 ayda siyasi partiler de hükümet kurulum müzakereleri kapsamında çeşitli görüşmeler gerçekleştiriyor.
- Barzani ile Talabani’nin görüşmesi süreci hızlandırabilir
Mecliste 39 sandalyesi bulunan KDP ve 23 milletvekili olan KYB’nin müzakere heyetleri Erbil ve Süleymaniye’de hükümet kurulum sürecine ilişkin birçok kez görüşmeler yaptı.
IKBY Başbakanı ve KDP Başkan Yardımcısı Mesrur Barzani ile KYB Başkanı Bafel Talabani’nin 15 Ocak’ta yeni hükümet kurulum süreci kapsamında bir araya gelerek samimi, yapıcı ve verimli bir görüşme gerçekleştirdiklerinin duyurulması, sürecin ivme kazandığına da işaret ediyor.
IKBY Etnik ve Dini Oluşumlardan Sorumlu Bakanı ve Irak Türkmen Cephesi Yürütme Kurulu Üyesi Aydın Maruf da 15 Ocak’ta yaptığı açıklamada, IKBY’de yeni hükümetin şubat ayında kurulabileceğini belirtti.
Daha önce IKBY'nin yönetim çerçevesi için ortak bir program formüle etme konusunda hemfikir olduklarını açıklayan KDP ve KYB'nin müzakerelerinin hafta içinde sürmesi bekleniyor.
IKBY’de 2018’deki seçimlerden 10 ay sonra kurulan koalisyon hükümetinde KDP, KYB, Goran, Türkmen ve Hristiyanlar yer alırken; Yeni Nesil, Kürdistan İslami Birlik Partisi (Yekgirtu) ve Kürdistan Adalet Toplumu Partisi (Komel) ise muhalefette kaldı.
KDP ve KYB'nin yüksek oy oranları ve muhalefetteki partilerin yeni hükümete katılmayacaklarını duyurması, iki partinin başını çektiği bir hükümeti zorunlu kılıyor.
- Yeni Nesil "yetki paylaşımı" nedeniyle hükümete katılmıyor
Daha önce muhalefette kalacağını duyuran Yeni Nesil Hareketi, hükümete katılmak için başbakanlık pozisyonunun verilmesi şartını öne sürüyor.
Yeni Nesil Hareketi lideri Şahsuvar Abdulvahid 18 Ocak’ta yaptığı açıklamada, partisinin bu duruşunu yineleyerek, yeni hükümette gerçek bir güce sahip olmamaları halinde muhalefette kalacaklarını açıkladı.
Yeni Nesil Hareketi Milletvekili Adnan Seyid Hüseyin, AA muhabirine yaptığı açıklamada, partisinin yeni kabine için hazırladığı taslakta, başbakanlığı alan partinin diğer tüm pozisyonları diğer partilere bölüştürmesinin yer aldığını söyledi.
KDP’nin iki kez ziyarette bulunduğunu aktaran Hüseyin, “Onlar tüm yetkilileriyle birlikte istediğimiz bakanlığı vermeye hazır. Ancak KDP başbakanlık ve başkanlığın onlarda kalmasını istiyor. KYB yeni kabine için ilk pozisyonda değil onun için KDP ile görüşme yapıyorlar." ifadelerini kullandı.
- Yekgirtu ve Komel muhalefet pozisyonunu koruyor
Yekgirtu MYK Üyesi Osman Karvani de aralık ayındaki 9. Kongre'nin ardından yaptıkları toplantıda da muhalefet olarak kalmayı kararlaştırdıklarını dile getirdi.
Karvani, "Yeni kabineye katılmayacağız. Muhalefet olarak kalıp işimizi yapacağız. KDP ve KYB yeni kabinede yer almamız için ayrı ayrı ziyaret ettiler. Ama biz katılmayacağımızı belirttik.” diye konuştu.
Mecliste 3 sandalyesi bulunan Komel’in Yüksek Şura üyesi Şivan Raber ise partisinin yeni hükümette yer almayacağını daha önce kararlaştırdığını vurgulayarak, bunun son kararları olduğuna ve Mecliste de yer almayacaklarına işaret etti.
Komel seçimlerde "hile yapıldığını" iddia ederek Mecliste yer almayacağını açıklamasına rağmen Komel milletvekili Hero Attar, Meclisin ilk oturumuna katılmıştı.
Komel ise parti kararına uymadığı gerekçesiyle Attar’ın ihraç edildiğini duyurmuştu.
Seçimlerde bir sandalye elde eden Goran (Değişim) Hareketi ve Mecliste 4 sandalyesi bulunan Halwest (Duruş) Hareketi lideri Ali Hama Salih ise daha önce muhalefette olacaklarını açıklamıştı.
IKBY'de 20 Ekim'de yapılan milletvekili seçim sonuçlarına göre, 5'i kotalara ayrılan 100 sandalyeli Mecliste, KDP 39, KYB 23, Yeni Nesil Hareketi 15, Kürdistan İslami Birlik Partisi (Yekgirtu) 7, Kürdistan Adalet Toplumu Partisi (Komel) 3, Halwest (Duruş) Hareketi 4, Halk Cephesi 2, Goran 1 ve Kürdistan İttifakı Grubu 1 sandalye elde etmişti.
