ANTALYA (AA) - Tarım ve Orman Bakanı İbrahim Yumaklı, Türkiye'nin tarımsal hasılada Avrupa'da birinci, dünyada 9'uncu olduğunu belirterek, tohum üretiminde de dünyada ilk 10 içerisinde yer aldığını bildirdi.
Yumaklı, Pancar Ekicileri Kooperatifleri Birliğince (PANKOBİRLİK) Antalya'da Kundu Turizm Merkezi'ndeki bir otelde düzenlenen istişare toplantısında yaptığı konuşmada, bakanlık olarak istişareye ve sektörle işbirliği içinde çalışmaya özen gösterdiklerini söyledi.
Son 22 yılda Türkiye'nin tarımda çok iyi konuma geldiğini dile getiren Yumaklı, "Tarımsal hasılada Avrupa'da birinci, dünyada dokuzuncuyuz. Kendimizi dünyadaki ülkelerden daha farklı, daha alt bir konumda görmemizin hiçbir manası yok." dedi.
Konjonktür ne olursa olsun üreticinin her zaman üretmeye devam ettiğini vurgulayan Yumaklı, küresel salgın döneminde dünyada çiftçiler evlerinden çıkmazken, Türkiye'de çiftçilerin tarlasından, bağından, bahçesinden ayrılmadığını kaydetti.
Yumaklı, son 22 yılda tarımsal destekler, kırsal kalkınma hibe destekleri, uygun faizli finansman seçenekleri, TARSİM ile emeğin garanti altına alınması, tarımsal Ar-Ge çalışmaları, lisanslı depoculuk çalışmaları, regülasyon faaliyetleri, yapısal reformlar ve ürün alım politikaları ile altyapının güçlendirildiğini aktararak, 22 yılda bitkisel üretimdeki artış oranının yüzde 42 olduğunu vurguladı.
Şeker pancarı üretiminin de yüzde 40 artışla 3 milyon tona ulaştığının altını çizen Yumaklı, bunda bakanlığın, özel sektörün, mühendislerin, çiftçilerin emeğinin bulunduğunu ifade etti.
Yumaklı, Türkiye'deki üreticilerin katma değerli ürün üreterek ihracata katkıda bulunduğuna işaret ederek, "Tarım sektörü yaklaşık 31 milyar dolarla 2023 yılını kapatmıştı. İnanıyorum ki yine 2024 yılında TÜİK verileri açıkladığında bu 31 milyar doların da üzerinde olacaktır." diye konuştu.
Bitkisel ve hayvansal üretimin desteklenmesi konusunda devrim niteliğinde kararlar aldıklarını ve bunları da başarıyla uyguladıklarını anlatan Yumaklı, sözleşmeli üretim, çiftçi kayıt sistemi, üretim planlaması, kırsal kalkınma desteklerini örnek gösterdi.
Suyun verimli kullanılması yönünde de çalışmalar yaptıklarının altını çizen Yumaklı, sözlerini şöyle sürdürdü:
"Orta Anadolu bölgemizde pancar üretimi yoğunlukta ve su tüketimi, su ihtiyacı had safhaya ulaşmış vaziyette. Pancar sulamasında kullanılan suyun yaklaşık yüzde 90'ı yer altı sularından elde ediliyor. Yeterince yağış almayan bölgelerde bu büyük bir problem. Yer altı suları neredeyse bitmeye yüz tutmuş vaziyette. Artık yer altından da çekilen sular sıcak ve tuzlu çıkmaya başladı. Yani üretim için kullanabilecek durumda değil. Dolayısıyla biz her hal ve şartta üretimimizi buna göre düzenlemek durumundayız. Tedbirleri almak için suya yön veren yatırımları hayata geçirdik. 2025 yılında su ve sulama projelerine bakanlığımızın ayırmış olduğu kaynak 106 milyar lira. Bunun tamamını 2025 yılında su ve sulama projelerine ayıracağız."
Bakan Yumaklı, kooperatifleri güçlendirmek ve asıl görevlerini yerine getirmelerini sağlamak amacıyla derecelendirilme uygulamasını başlattıklarını belirtti.
Kooperatiflerin temel varlık sebebinin üreticilerin ürünlerini en uygun ve doğru fiyatla pazarda satılmasını sağlamak olduğunu dile getiren Yumaklı, şunları kaydetti:
"2024'te Türkiye'de yaklaşık 12 bine yakın birlik ve kooperatiften 'bizi derecelendir, sevgili devletim, bak bakalım ben ne durumdayım' diyen sadece 249 birlik ve kooperatif oldu. Bu 249 başvurudan 105'i birinci derecede tarımsal örgüt olarak belirlenen puanın üzerinde yer aldı. Bu 105 birlik ve kooperatifin yani tarımsal örgütünün içerisinde 51'i ıslah amaçlı birlik, 20'si üretici birliği ve 34'ü kooperatifti. Bu 34 kooperatifin 12'si de pancar ekicileri."
Yumaklı, Türkiye'de şeker sektöründe 33 fabrika, 100 bin çiftçi bulunduğunu, 23 milyon ton da şeker pancarı üretiminin olduğunu kaydetti.
- "Tohumda birçok üründe dışa bağımlılığımız yok"
Türkiye'nin tohum üretiminde de iyi bir konumda olduğunu aktaran Yumaklı, "Bu konuda da dezenformasyonlar yapılıyor. Hep söylüyoruz, Türkiye'nin birçok üründe, yani kahir ekseriyette tohum konusunda herhangi bir dışa bağımlılığı yok. Bazı ürünler var, bunlar da geç kalınmış. Son dönemde özellikle bunların da yerlileştirilmesi ve millileştirilmesiyle ilgili çalışmalar bütün hızıyla devam ediyor." diye konuştu.
Tohum üretiminde kamu ve özel sektör işbirliğinin sürdüğünü ifade eden Yumaklı, "Tohum üretiminde dünyada ilk 10 içerisindeyiz." dedi.
Şeker sektöründe kaçak ve kayıt dışıyla da mücadele ettiklerini aktaran Yumaklı, üretimde sürdürülebilirliği sağlamayı önemsediklerini kaydetti.
Sözleşmesiz olarak ekilen ürünlerin günü kurtarmak adına yapıldığını ancak sektöre zarar verdiğini dile getiren Yumaklı, "Sözleşmesiz pancar üretimi, ne olursa olsun günün sonunda çiftçimizin faydasına değil zararına çalışır. Bunun pancar tarımını doğru yapanların işine de tabiri caizse çomak sokacağını, onların düzgün yapmasına engel olacağını unutmamak gerekir. Bu konuda sözleşmeli üretim modelinin sizlerin desteğiyle mümkün olduğu kadar az delineceğini, hatta mümkünse hiç de istisna tanınmayarak devam etmesini canı gönülden diliyorum." şeklinde konuştu.
Gübre konusuna dikkati çeken Yumaklı, vatandaşlara bitkinin ihtiyacı kadar gübre kullanmaları yönünde çağrıda bulundu.
Fazla gübrenin bitkiye, ekonomiye zarar vereceğini ifade eden Yumaklı, bakanlığı üreticileri bu tür konularda daima bilgilendirdiğini kaydetti.
Bakan Yumaklı, güçlü Türkiye'nin yolunun güçlü tarımdan geçtiğini belirterek, üreticileri desteklemeye devam edeceklerini sözlerine ekledi.
