ANKARA (AA) - ZEYNEP DUYAR - Astronot Tuva Cihangir Atasever, insanlı uzay bilim misyonlarıyla gençlerin önünde bir kapı araladıklarını belirterek, bu doğrultuda yapılan çalışmalarla Türkiye'nin uzay ekosisteminden alacağı payın en üst seviyeye çıkabileceğini söyledi.
Türkiye'nin insanlı ilk uzay misyonunun anlatıldığı "Ufkun Ötesinde" belgeselinin galası yapıldı.
Atasever, burada AA muhabirine yaptığı açıklamada, Türkiye'nin gerçekleştirdiği iki uzay bilim misyonunda 20 farklı bilimsel deneyin uygulandığını, bunların mikro yer çekiminde insanlı uzay ve bilim misyonları yürütme noktasında attıkları ilk adımlar olması dolayısıyla kıymetli olduğunu anlattı.
Atasever, böylece bir kapı araladıklarının altını çizerek, "Önümüzdeki yıllarda umut ediyorum ki şu anda araladığımız bu kapı, misyonlardan elde ettiğimiz bilgiyi, deneyimi, tecrübeyi, heyecanı gençlerimizle paylaşarak onların Türkiye'nin gelişmekte olan uzay ekosisteminden maksimum payı alabilmelerini sağlayacak. Geçtiğimiz bir yıl boyunca yürüttüğümüz toplumsal farkındalık faaliyetlerinin de buna katkı sağlamasını ümit ediyoruz." diye konuştu.
Türkiye Uzay Ajansı (TUA) ile Axiom Space'in, kurulması planlanan Axiom Uzay İstasyonu ve diğer faaliyetlerde yer alacak Türk uzay sanayisi için tedarik zinciri fırsatlarını araştırmak amacıyla mutabakat zaptı imzalamasını da değerlendiren Atasever, şunları kaydetti:
"Uzay sektörü korkunç bir hızla büyüyor. Alçak dünya yörüngesinde ticari uzay istasyonları inşa ediliyor. İnsanlık derin uzaya, ay ve ötesine açılıyor. Bu noktadaki faaliyetlerin büyük çoğunluğunu özel firmalar yürütüyorlar. Özel firmaların yürüttüğü çalışmalar vesilesiyle oluşacak pastadan maksimum payı alabilir olmamız gerekiyor. Özel firmaların geliştirdiği sistemler artık atmosferin dışında yer almaya başladı. Bunlar çok kıymetli adımlar. Daha verimli bir şekilde bu çalışmaların ilerlemesi için verimli bir büyümeyi sağlayabilmek için bu çalışmaların belli bir kısmının özel sektör eliyle yürütülmesi önem arz ediyor. Dolayısıyla atılacak bu tarz adımlar Türkiye'nin uzay sektöründe oluşacak bu katma değeri yakalamasında, daha hızlı hareket edebilmesinde önemli katkılar sağlayacaktır. Fergani firmasının yürüttüğü çalışmalar da önümüzdeki yıllarda yürüteceğimiz çeşitli faaliyetlerde bize bir bağımsızlık adına da sağlayacak olacak."
- Büyük oranda farkındalık oluştu
Gökmen Uzay Havacılık Eğitim Merkezi (GUHEM) Genel Müdürü Halit Mirahmetoğlu da yıllardır uzay konusunda farkındalığı artırmak için çaba gösterdiklerini, Türk Astronot Alper Gezeravcı'nın uzay yolculuğunun ardından çocukların beklentilerinin çok arttığını söyledi.
Buna ilişkin bir anısını da paylaşan Mirahmetoğlu, şu ifadeleri kullandı:
"Daha geçen gün 5 yaşında bir çocuğumuz bizim hediyelik eşya dükkanımızda Alper Gezeravcı'nın oyuncağını aldım diyerek bir astronot oyuncağına sarıldı. Bunları görmek gerçekten güzel. Şu an Alper'in adını bütün gençlerimiz biliyor ve hayallerini bilim, teknoloji ve uzay süslüyor. Milli Uzay Programı içerisindeki hedeflerden bir tanesi de uzay farkındalığının artırılmasıydı. Aslında bunun da büyük bir oranda gerçekleştirildiğini söyleyebiliriz. Geri kalan hedeflerle ilgili sürekli olarak yeni atılımlar görüyoruz. Uzayda yerli milli uydularımızın sayısının artması bu hedefe doğru bir şekilde ilerlediğimizin göstergesi aslında."
Mirahmetoğlu, özel şirketlerin de uzay alanında faaliyet göstermesinin önemine işaret ederek, insan kaynağı konusundaki gelişmelerin bu ekosistemin daha rahat bir şekilde yerleşmesine imkan tanıyacağını bildirdi.
Türkiye'nin kendi küresel konumlandırma sistemini geliştirmesinin de önemli olduğunun altını çizen Mirahmetoğlu, şunları kaydetti:
"Kendi küresel konumlandırma sistemimizin olması demek hem sivil hem askeri uygulamalarda çok daha konum hassas ölçüm yapabilmemiz demek. Buna ihtiyacımız var. Önümüzdeki yıllarda inşallah bu gerçekten bir küme uydu haline gelir ve biz de kendi konumlandırma sistemini çalıştırırız ve dost müttefik ülkelerle bunu paylaşma fırsatına sahip oluruz."
- "Türkiye uzay ekosistemi gerçekten hızla gelişiyor"
NASA'dan Türkiye'ye dönen astrofizikçi Umut Yıldız da Alper Gezeravcı ve Tuva Cihangir Atasever'in görevlerinin ardından Türkiye'nin dört bir yanında bütün öğrencilerle buluştuğunu belirtti.
Türk uzay ekosisteminin hızla geliştiğini dile getiren Yıldız, SpaceX firmasıyla Türkiye'nin de uydularının içinde bulunduğu 130 uydunun uzaya fırlatıldığını ve bunlardan birkaçının Türk firmalarına ait olduğunu hatırlattı.
Yıldız, bu durumun Türkiye tarafından çok daha fazla uydunun yapılacağını gösterdiğini ifade ederek, şu değerlendirmede bulundu:
"Böylelikle uzaya çok daha fazla katkıda bulunacağımızı gösteriyor. Türkiye uzay ekosistemi gerçekten hızla gelişiyor ve bu bizim için çok büyük gurur verici bir durum oluyor. Fergani'nin oluşturmayı hedeflediği küresel konumlandırma sistemi. Fergani ile beraber artık Türkiye'nin kendi küresel konumlandırma sistemi başlamış oluyor. Bu tek bir uydudan oluşmuyor zaten. Gelecekte çok daha fazla uydu fırlatacaklar ve böylelikle Türkiye'nin yerel bir küresel konumlandırma sistemi olmuş olacak. ABD, şu anda, bütün dünyaya ücretsiz GPS servisi veriyor. Ancak buna ne zaman son vereceklerini ya da bir ülke için kapatacaklarını bilemiyoruz. Onun için Türkiye'nin de kendi bu şekilde bir konumlandırma sisteminin olması önemliydi."