Türkiye ve İngiltere: Ticari ilişkilerde neler değişecek?
Türkiye ve İngiltere, Brexit sonrası gelişen ikili ilişkileri ekonomi ve ticaret alanında daha ileriye götürmeyi amaçlayan kapsamlı ve modern bir serbest ticaret anlaşması yapmak için müzakereleri başlattıklarını açıkladı. Bugün Londra’da görüşen iki ülkenin ticaret bakanları, ilk tur görüşmelerin Haziran ayında yapılmasını kararlaştırdı.
Yeni anlaşmanın hizmet ticareti, yatırımlar ve ilave tarım tavizlerini de içermesi, Türkiye ve İngiltere'nin iş insanları için daha güçlü hukuki zemin sağlaması öngörülüyor. İki ülke, bu sayede 2023’de 19 milyar doları aşan ticaret hacminin çok daha artacağını hesaplıyor.
İngiltere Uluslararası İş ve Ticaretten Sorumlu Devlet Bakanı Kemi Badenoch ve Ticaret Bakanı Ömer Bolat, Londra’daki görüşmeleri sonrası serbest ticaret anlaşmasına ilişkin müzakerelerin başladığını kamuoyuna duyurdu.
Bakan Badenoch, “Birleşik Krallık’ın önemli bir ekonomik ve stratejik ortağı olan Türkiye ile ticaret müzakerelerini başlatmaktan mutluluk duyuyorum. 21. yüzyıla uygun, yeni ve modernize edilmiş ticaret anlaşması gelişen ticari ilişkimizi daha da güçlendirecek” dedi.
Ticaret Bakanı Ömer Bolat da, sosyal medya hesabından yaptığı açıklamada, “Türkiye ve Birleşik Krallık arasındaki yapıcı iş birliğinin neticesinde ticaret hacmimiz 2023 yılında 19 milyar dolar olarak gerçekleşti. Hedefimiz bu olumlu seyri devam ettirmek ve ticaret hacmimizi daha yukarılara taşımak için adımlarımızı hızlandırmak. Bu amaca ulaşmak için bugün Birleşik Krallık ile tarihi bir adım atarak, Serbest Ticaret Anlaşmamızı güncelleme sürecini başlattık” ifadelerini kullandı.
Bakan Bolat, “2023’teTürkiye’nin İngiltere’deki yatırımlarının toplam değeri 4,9 milyar dolar, İngiltere’nin Türkiye’deki yatırımlarının toplam değeri ise 8,6 milyar dolar oldu. Ancak mal, hizmet ve yatırım rakamlarının potansiyelinin çok altında olduğuna inanıyorum” diyerek iki ülkenin modern ekonomilerine uyan bir anlaşmanın ortaya çıkacağını söyledi.
Bolat ayrıca, yeni anlaşmanın ikili ticaretin artırılmasına ve çeşitlendirilmesine yardımcı olacağına, Türkiye ve İngiltere arasındaki güçlü iş birliği ve bağlara daha fazla katkıda bulunacağına inandığını da kaydetti.
İlk tur görüşmeler 10 Haziran'da
Türkiye ve İngiltere arasındaki serbest ticaret anlaşmasına ilişkin müzakerelerin ilk turu 10 Haziran’da Londra’da gerçekleştirilecek.
Müzakerelerin birkaç sene içinde tamamlanması ve her iki ülkenin meclislerinde onaylandıktan sonra belirlenen yürürlük tarihinde uygulamaya geçilmesi öngörülüyor.
İngiltere’nin Avrupa Birliği’nden ayrılmasının (Brexit) ardından Ankara-Londra arasında ticaretin hangi temeller üzerinde yürütüleceğine ilişkin kapsamlı görüşmeler yapılmıştı.
Türkiye ile AB arasındaki mevcut Gümrük Birliği Anlaşmasında yer alan imtiyazların korunması yoluyla oluşturulan Serbest Ticaret Anlaşması 2021’den bu yana uygulanıyor.
Yeni anlaşmada neler olacak?
Ankara ve Londra’dan yapılan açıklamalara göre, yeni anlaşmanın en önemli unsurlarından biri hizmetlerin kapsama alınması.
İngiltere, hizmet ihracında ABD’den sonra ikinci en büyük ülke konumunda. 2022 senesinde Türkiye’ye yapılan ihracın yüzde 27’si bu alanda gerçekleşti. Londra’ya göre, yeni anlaşma sayesinde Türkiye’ye hizmet ihracında büyük bir artış görülebilir.
Hizmet sektörünün yanı sıra yeni anlaşma, yatırımlar ve tarım ürünlerinin ticaretinde kolaylıkları sağlayacak şekilde yazılacak. Yeni anlaşma, dijital ekonomiyi de kapsayacak.
Türkiye Ticaret Bakanlığı’ndan yapılan açıklaya göre, güncellenmiş Serbest Ticaret Anlaşması ile her iki ülkedeki iş dünyası için daha güçlü ve kapsamlı bir hukuki zemin tesis edilmesi de hedefleniyor.
Ticaret Bakanlığı’nın verdiği bilgiye göre 12,4 milyar dolarlık ihracat hacmiyle Türkiye’nin en büyük dördüncü ihracat pazarı konumunda olan İngiltere, 2023 itibarıyla Türkiye’ye 8,6 milyar dolar doğrudan yatırım yaparak en büyük on yatırımcı ülke arasında yer aldı. Türkiye’den İngiltere’ye yapılan yatırımlar ise 4,9 milyar dolar seviyesine ulaştı.
İki ülkenin ticaret bakanları en son Ocak ayında İstanbul’da bir araya gelmişler ve Ekonomik ve Ticari Ortaklık Komitesi’ne başkanlık etmişlerdi.
Bakanlar, bir işbirliği protokolü ve bunun nasıl uygulanacağına ilişkin 26 maddelik bir eylem planı imzalamışlardı.
Protokolun, Türkiye ve İngiltere arasında ticaret, yatırım, müteahhitlik, teknik müşavirlik hizmetleri, bilim, teknoloji, gümrük gibi alanların yanı sıra kültür, çevre, enerji ve ulaştırma gibi alanları da kapsadığı açıklanmıştı.