ANKARA (AA) - Yurtdışı Türkler ve Akraba Topluluklar Başkanlığınca (YTB) Rumence ve İngilizce olarak hazırlanan "Bir Zamanlar Dobruca: İki Dünya Savaşı Arası Kırım Tatar Milli Hareketi" kitabının tanıtımı yapıldı.
YTB tarafından hazırlanan kitabın tanıtım programı, Romanya'nın Köstence şehrindeki Köstence Ovidius Üniversitesinde düzenlendi.
Eser, iki dünya savaşı arası dönemde Kırım Tatar Milli Hareketi'nin tarihini ve kültürel mirasını gözler önüne seriyor. Kitapta yer alan dönemsel fotoğraflar da eseri zengin kılan belgeler arasında yer alıyor.
YTB Başkanı Abdullah Eren programdaki konuşmasında, YTB olarak soydaşların kültürel miraslarını korumalarına, milli kimliklerini yaşatmalarına ve gelecek nesillere aktarmalarına yardımcı olan bu tür yayın projelerini büyük bir heyecanla desteklediklerini aktardı.
Çalışmanın başta Balkanlar olmak üzere dünyanın dört bir yanındaki akraba topluluklarla ilişkileri güçlendirdiğine dikkati çeken Eren, Romanya'daki Kırım Tatarlarının tarihine ışık tutan, milli kimliklerini ve kültürel miraslarını kayıt altına alan ve gelecek nesillere aktarmayı amaçlayan bu değerli eserin başta Kırım Tatarları olmak üzere herkes için hayırlı olmasını diledi.
Eren, bu çalışmaların, başta Balkanlar olmak üzere dünyanın dört bir yanındaki akraba topluluklarla bağları ve ilişkileri güçlendirdiğine, ortak tarihi ve kültürel mirası çok daha net bir şekilde ortaya koyduğuna inandıklarını söyledi.
Ortak tarihi ve kültürün paylaşıldığı Kırım Tatarlarının kimliğinin ve kültürünün korunmasının büyük önem taşıdığını kaydeden Eren, "Tatarların geçmişte verdiği varoluş mücadelesini, çektiği acıları, yaşadığı zorlu süreçleri ve sürgünleri hafızamızda canlı tutmak, bu trajik olaylardan gerekli dersleri çıkarmak ve Kırım Tatarlarının tarihini ve kültürünü geçmişten günümüze tüm yönleriyle ele almak Başkanlığımız olarak önceliklerimiz arasındadır." dedi.
Eren, bu önceliklere istinaden, sürgünün 250 tanığı ile yapılan röportajlardan oluşan "1944 Kırım Tatar Sürgünü Sözlü Tarih Çalışması" projesi ile Kırım'da bulunan 185 eserin incelendiği "Kırım'daki Kırım Tatar (Türk-İslam) Mimari Yadigarları" adlı çalışmanın ve daha birçok eserin yer aldığı 1944 sürgününü konu alan "Onlar da İnsandı Kırım Sözlü Tarih Çalışması" adlı belgesel kitabını halkın istifadesine sunduklarını dile getirdi.
"Bir Zamanlar Dobruca" kitabının da bu yayınlardan biri olduğunu, sadece Romanya ve Bulgaristan'daki Kırım Tatarları için değil, tüm Türk dünyası için büyük önem taşıyan tarihi bir kaynak olarak öne çıktığını aktaran Eren, Kırım Tatar Milli Hareketinin iki dünya savaşı arasındaki seyrine odaklanan eserin, siyasi ve toplumsal öneme sahip fotoğrafları tematik ve kronolojik bir bağlamda okuyucuya sunduğunu anlattı.
Eren, kitabın, milli hareketi şekillendiren kilit figürler, liderler, mekanlar, yayınlar, folklor ile gündelik hayata dair bilgilendirici metin ve görsellerle birlikte sunulduğunu ifade etti.
Osmanlı Devleti'nin geniş ve şefkatli şemsiyesi altında kültürel kimliklerini hiçbir zorlukla karşılaşmadan koruyan Kırım Tatarları'nın 1877-1878 Osmanlı-Rus Savaşı'nın ardından azınlık durumuna düşmelerine rağmen Romanya'nın sağladığı özgürlükçü ortam sayesinde kimliklerini yeniden inşa etme fırsatı bulduğunu anlatan Eren, "Dolayısıyla Dobruca’nın diasporadaki uyanışın merkezi haline gelmesinde hem Osmanlı Devleti'nin Kırım Tatar kimliğini tüm unsurlarıyla koruması ve muhafaza etmesi hem de Romanya'nın sağladığı fiili özgürlükçü ortam önemli rol oynamıştır." sözlerine yer verdi.
- Romanya ile Türkiye arasındaki dostluk halklar arasındaki bağlara dayanıyor
Eren, Türkiye ile Romanya arasındaki ilişkilerin, özellikle de siyasi, ekonomik ve sosyal ilişkilerin son yıllarda daha da geliştiğini belirterek, "İki ülke arasındaki dostluk sadece devlet düzeyindeki ilişkilere dayanmamakta, aynı zamanda halklarımız arasındaki köklü ve güçlü bağlara da dayanmaktadır." dedi.
YTB olarak Türkiye Bursları programı aracılığıyla bu bağları eğitim alanına da taşımaya özel önem verdiklerini kaydeden Eren, program kapsamında 2012-2023'te lisans, yüksek lisans ve doktora düzeyinde 411 Romanyalı öğrenciye burs verdiklerini ve 149'unun başarıyla mezun olduklarını dile getirdi.
Eren, yakın zamanda Romanya'daki çeşitli üniversitelerde ve diğer kurumlarda düzenlenecek Türkiye Bursları tanıtım programları ile bu sayıları artırmayı hedeflediklerini söyledi.
