İSTANBUL (AA) - Türkiye Bankalar Birliği (TBB) Yönetim Kurulu Başkanı ve Ziraat Bankası Genel Müdürü Alpaslan Çakar, bankacılık sektörünün geçen yıl 2023'e göre yüzde 39 büyüyerek 32,7 trilyon liralık hacme ulaştığını belirterek, "Sektörün 2025 yılında yüzde 30 civarında büyümesini öngörüyoruz." dedi.
Alpaslan Çakar, İstanbul Finans Merkezi'nin katkılarıyla hazırlanan Anadolu Ajansı (AA) Finans Masası'nda gündeme ilişkin değerlendirmelerde bulunarak, soruları yanıtladı.
"ABD Başkanı Donald Trump'ın ekonomik uygulamaları, küresel ekonomideki belirsizlikler, ABD Merkez Bankasının (Fed) faiz indiriminde aceleci davranmayacağı beklentisi" gibi gelişmelerin Türkiye'nin para politikasını nasıl şekillendirdiğine ilişkin soru üzerine, Trump'ın Meksika, Kanada ve Çin'e yönelik ek gümrük vergisi getirdiğini söyledi.
Trump'ın uygulayacağını açıkladığı kararlardan bahseden Çakar, sözlerini şöyle sürdürdü:
"Artık globalizmin dışında ABD'nin bundan sonra daha çok Amerikan merkezli kararlar alacağını, daha korumacı olacağını, daha ben merkezli davranacağını biliyoruz. Bunu bu net görmek lazım. Amerika'nın ekonomisi dünya ekonomisinin yüzde 26'sını oluşturuyor. Dünya ekonomisi ortalama 102 trilyon dolar, ABD ekonomisi 27 trilyon dolar civarında bir rakam. Bunlar ister istemez dünyadaki bütün ekonomileri etkileyen ve etkileyecek kavramlar."
Çakar, bundan sonra özellikle Fed'in faiz kararları öncesi ve sonrasında volatilitenin biraz daha artacağını, Amerikan tahvillerinin artmasıyla sermaye hareketlerinin biraz daha ABD yönlü olabileceğini kaydederek, şu değerlendirmelerde bulundu:
"Özellikle gelişmekte olan bir kısım ülkelerden paranın o tarafa doğru aktığını da aslında müşahede ettik. Ama şunu söyleyebilirim: Biz daha korunaklı yapıdayız. Merkez Bankası'nın rezerv yapısı çok iyi. Cari açık azaldı. Bu anlamda biz daha korunaklı ve daha iyi noktadayız. Merkez Bankamızın bundan sonraki faiz kararlarını veya kararlarını şekillendirirken dezenflasyonist eğilimin ve veri setinin temel belirleyici olacağını düşünüyorum."
- "Bankacılık sektörü geçen yıl yüzde 39 büyüdü"
Alpaslan Çakar, bankacılık sektörünün 2024'ü nasıl geçirdiğine ve 2025 yılına ilişkin beklentilerine dair bir soru üzerine, geçen sene bankacılık sektörünün yüzde 39 büyüdüğünü ve 32,7 trilyon liralık (926 milyar dolarlık) büyüklüğe ulaştığını söyledi.
Bankacılık sektörünün kredi büyümesinin geçen yıl yüzde 38 olduğunu dile getiren Çakar, şu bilgileri verdi:
"16 trilyon liralık bir kredi hacmine ulaştık. Önümüzdeki süreç itibarıyla NPL konusunda bankacılık sektörünün çok pozitif gittiğini söyleyebilirim. Sermaye yeterlilik rasyosu olarak yüzde 18'ler civarında sektörün ortalaması var. Türk bankacılık sektörünün karlılığı 659 milyar liraya ulaştı. Bilançolarımızda TL'nin payı yüzde 60'a çıktı. KKM dahil edildiğinde yüzde 65 oluyor. Yabancı para cinsinden mevduatın payı yüzde 35'e düştü. Öz kaynak karlılığımız yüzde 27 olarak şekillendi. Aktif karlılığımız ise yüzde 2,4. Bazen bankacılık sektörünün karlılığı çok eleştiri konusu oluyor. 'Ya çok kar elde ettiler' vesaire ama sermaye yapısına bakıldığında İstanbul Sanayi Odası'ndaki ilk 500 firmanın son 5 yıldaki öz kaynak karlılık ortalaması yüzde 37'dir. Ama Türk bankacılık sektörünün (son 5 yıldaki ortalama) öz kaynak karlılığı yüzde 22'dir. Dolayısıyla bu ekosistemin bir parçası olarak öz kaynak yapımızı koruyacak şekilde, enflasyonun da yüzde 44 olduğu bir ortamda geçen yıl yüzde 27, son 5 yıl ortalamasında da yüzde 22'lik bir öz kaynak karlılığıyla çalışıyoruz."
- "Finansmana erişilemiyor' demek çok doğru değil"
TBB Yönetim Kurulu Başkanı ve Ziraat Bankası Genel Müdürü Çakar, bankacılık sektörünün 2025 yılında yüzde 30 civarında büyümesini öngördüklerini belirterek, "TL kredilerde yüzde 30, yabancı para kredilerde yüzde 10 civarında büyüyebileceğini öngörüyoruz. Yılın ikinci yarısı itibarıyla özellikle net faiz marjında biraz daha pozitif gelişmeler olacaktır. Net faiz marjı daha iyi olacaktır." şeklinde konuştu.
"Krediye erişimde bir sorun var mı? Konut kredilerine yönelik bir kampanya hazırlığı var mı?" şeklindeki soru üzerine Çakar, Ziraat Bankası olarak selektif alanlarda, ihracat ve tarım kredilerinde, esnafa verilen kredilerde, yani yatırım teşvik belgeli yatırım kredilerinde ve kamuya verilen kredilerde herhangi bir sınır olmadığını söyledi.
Çakar, kredi bütçesi ve fizibilitesi uygun herkesin bankasından krediye ulaşabildiğini kaydederek, "Yüzde 38'lik büyüme ve bu selektif kredi marjları dikkate alındığında 'finansmana erişilemiyor' demek çok doğru olmayacaktır. Ama bu çerçevede ve kural seti içerisinde müşterimizi finanse etmeye devam edeceğiz. Tabii faiz oranlarının düşmesiyle finansman maliyetleri düşecek. Bu da firmalarımızın bilançolarına daha pozitif yansıyacaktır." şeklinde konuştu.
Alpaslan Çakar, halihazırda konut kredi kampanyasına ilişkin bir çalışmalarının olmadığını bildirdi.
- "Çiftçiye verilen desteği görev zararı olarak değerlendirmek doğru değil"
Alpaslan Çakar, "Zaman zaman kamu bankalarının görev zararı yazdığına dair çıkan haberlere" ilişkin soruya karşılık, Ziraat Bankası'nın tarım kesimini, Halkbank'ın ise esnafı finanse ettiğini söyledi.
Hazine ve Maliye Bakanlığı ile Tarım ve Orman Bakanlığının belli kesimleri sübvanse ettiğini ve belli kesimlere destek verdiğini anlatan Çakar, burada Ziraat Bankası tarafından verilen kredilerin faizlerinin bir kısmının Bakanlık tarafından karşılandığını söyledi.
Çakar, bunun tüm dünyada uygulandığını kaydederek, şu ifadeleri kullandı:
"Hazine Maliye Bakanlığı, 'Belli bir tutarın faizinin bir kısmını ben sana vereceğim, sen o faizi çiftçiden almak yerine benden al' diyor. Benim için değişen bir şey yok. Ben yine bankacılık esaslarıma göre faaliyet gösteriyorum. Hazine ve Maliye Bakanlığımız, Ziraat Bankası'na çiftçi kredilerinde, Halkbank'ta da esnaf kredilerine destek veriyor. Çiftçiye destek olmak, onları korumak ve maliyetlerini düşünmek adına destek veriyor. Bunun ismi de görevlendirme gideri. Bunun Ziraat Bankası ile alakası yok. Tamamen çiftçiye yapılmış ve doğru yapılan bir desteklemektir. Bunun eleştiriliyor olmasını açıkçası anlamıyorum. Bankacılık sektörü olarak biz de sektörün normlarında kar eden bankalarız. Şunu söyleyeyim, biz nominal olarak son iki yıldır sektörün en çok kar eden bankasıyız. Bu sene de Ziraat Bankası olarak sektörün en çok kâr eden bankası biz olacağız nominal olarak. 'Görevlendirme zararı' gibi kavramlar Ziraat Bankası'nda söz konusu bile değildir. Bu tamamen çiftçiye verilen bir destektir. Çiftçiye verilen desteği görev zararı olarak değerlendirmek doğru değil."
- "Tarımda finansmana erişim noktasında asla bir sorun söz konusu değildir"
TBB Yönetim Kurulu Başkanı ve Ziraat Bankası Genel Müdürü Çakar, Ziraat Bankası'nın politikalarından bahsederek, tarım kesimine kullandırdıkları kredilerin toplam hacminin 600 milyar lirayı aştığını, bu alandaki pazar paylarının yüzde 70'in üzerinde olduğunu, tarımı ana misyon olarak gördüklerini vurguladı.
"Tarımda finansmana erişim noktasında asla bir sorun söz konusu değildir." diyen Çakar, bu alanda takibe düşen kredi oranının yüzde 1'in altına olduğunu bildirdi.
Çakar, tarımda iklim ve ülkenin geleceği dolayısıyla bazı alanları ön plana çıkarmak istediklerini kaydederek, konuşmasını şöyle sürdürdü:
"Kadınların ve gençlerimizin tarımda daha çok yer almasını istiyoruz. Bir müşterimiz tarımsal kredi almak istediğinde genç veya kadın olmasına göre ilave teşvikler söz konusu. Modern basınçlı sulama sistemlerini, tarımda yenilenebilir enerjinin kullanılmasını çok önemsiyoruz. Biz Ziraat Bankası olarak bugüne kadar her zaman çiftçinin yanında olduk. Çok iyi bir ilişkimiz var. Bundan sonraki süreçte de o ilişkiyi aynı sıcaklıkla, aynı banka müşteri ilişki içerisinde ve ülkenin geleceği olarak görerek o hassasiyetle yine devam ettireceğiz."
- "Ziraat Bankası Türkiye'nin en dijital bankasıdır"
Alpaslan Çakar, dijitalleşme alanındaki faaliyetlerinden bahsederek, Ziraat Mobil aplikasyonunu aktif olarak 23 milyon müşterinin kullandığını belirterek, "Ziraat Bankası bugün Türkiye'nin en dijital bankasıdır. Türkiye'de mobilde gerçekleştirilen işlemlerin 5'te biri Ziraat Bankası mobil aplikasyonu üzerinden gerçekleştiriliyor. Hem kullanıcı dostu hem ergonomik hem de güvenli. Türkiye'nin en çok dijital müşteriye sahip bankasıyız." şeklinde konuştu.
Bireysel bankacılığın artık dijitalizasyon üzerinden ilerlediğini dile getiren Çakar, bu konuda hayata geçirdikleri projelerden ve gelişmelerden bahsetti.
Çakar, "Ziraat Dinamik ismiyle bir dijital banka kurduk. Ayrıca ve Ziraat Pay ismiyle ödeme şirketi kurduk. Artık insanlar şubelerde zaman geçirmek istemiyor, şubeye hiç uğramıyor. O nedenle dijitalizasyonu çok önemsiyoruz. Yani dijitalizasyonu ihmal etmenin, matbaayı ihmal etmek, ıskalamak anlamına geldiğini görüyoruz." diye konuştu.
Siber güvenliğe ilişkin aldıkları önlemleri anlatan Çakar, "Müşteri bilgilerini, şifresini paylaşmamalı. Müşteri bilgilerini, şifresini paylaştığında orası artık her türlü şeye açık hale geliyor. O nedenle onların da bu hassasiyetle bu bilinçle çok daha dikkatli olmaları gerekir." açıklamasında bulundu.
- "Suriye için kamu otoritesi ile yakın iletişimdeyiz"
Alpaslan Çakar, Suriye'de 61 yıllık Baas rejiminin devrilmesinin ardından bu ülkede Ziraat Bankası'nın şube açıp açmayacağına ilişkin soru üzerine, şu ifadeleri kullandı:
"Bugün itibarıyla Ziraat Bankası'nın 20 ülkede 127 noktada hizmet birimi var. Ziraat Katılım Bankası da dikkate alındığında 22 ülkede 129 noktada olmuş oluyoruz. Türk iş insanlarının gittiği her yerde etkin olmak istiyoruz. Çünkü Türk dış ticaretinin yüzde 20'si bizim üzerimizden gerçekleşiyor. Gittiğimiz her noktada aslında ticareti kolaylaştıran ülkelerimiz arasındaki ticareti kolaylaştıran bir banka haline gelmek istiyoruz. O nedenle yurt dışı teşkilatımızda hem onların sermaye yapısının güçlendirilmesi hem yeni lokasyona açılması noktasında buna çok önem veriyoruz. Bu sene sadece Cezayir'de şube açtık, Birleşik Arap Emirlikleri'nde ve Mısır'da temsilcilikler açtık. Romanya'da banka kurma konusunda bir müracaatımız var. O süreç ilerliyor. Arnavutluk'ta şube açma konusunda müracaatımız var. İnşallah kısa zaman içerisinde sonuçlandıracağız. Nahçıvan'da şube açtık. Yurt dışı teşkilatımız ihtiyaç ve potansiyel gördüğü yerlerde büyüyor. Önümüzdeki dönemde de dediğim gibi bunu geliştirerek devam ettireceğiz."
Çakar, Suriye'de yeni şube açılmasına ilişkin kamu otoritesi ile yakın iletişim halinde olduklarını belirterek, "Oradaki süreci çok yakından takip ediyoruz. Biz hazırız. Belli bir koordinasyon içerisinde hareket etmek lazım. O koordinasyon çerçevesinde bize bir ödev düşerse, ki düşeceğini öngörüyorum, bir banka kurmak şeklinde de olabilir, orada biz konumlanacağız. Hedefimiz o. Dediğim gibi hükümetimizle, ilgi bakanlıklarımızla koordinasyon içerisinde ve yakın markajla süreci götürüyoruz." diye konuştu.
- "Büyümeye ve yatırım yapmaya devam edeceğiz"
TBB Yönetim Kurulu Başkanı ve Ziraat Bankası Genel Müdürü Çakar, Ziraat Bankası'nın bugün itibarıyla 5,7 trilyon liralık büyüklüğe ulaştığını ve bankacılık sektörüne ilişkin göstergelerin tamamında sektör lideri olduğunu söyledi.
Çakar, "Türkiye ekonomisinin ana dinamiklerinden ve lokomotiflerinden biriyiz ve önümüzdeki dönemde ona göre büyümeye ve yatırım yapmaya devam edeceğiz." diyerek sözlerini noktaladı.
(Bitti)
